Rubens na Śląsku. Barokowy geniusz na wystawie we Wrocławiu

Od 31 maja do 30 listopada 2025 roku Muzeum Narodowe we Wrocławiu zaprasza na wyjątkową wystawę „Rubens na Śląsku”, która po raz pierwszy w historii prezentuje fascynację sztuką Petera Paula Rubensa na ziemiach historycznego Śląska. Ekspozycja, przygotowana przez dr. hab. Piotra Oszczanowskiego i dr Aurelię Zduńczyk, ukazuje wpływ flamandzkiego mistrza na lokalnych artystów oraz kolekcjonerów.

Śląska miłość do Rubensa rozpoczęła się jeszcze za życia artysty. W 1636 roku wrocławski malarz Johann Lichtenstein odwiedził antwerpski warsztat Rubensa, co prawdopodobnie wpłynęło na jego twórczość po powrocie do Wrocławia. Wcześniej, w 1635 roku, mistrzowie cechu malarskiego Martin Fest i Georg Scholtz st. kontaktowali się z Rubensem w sprawie dokumentu dotyczącego zmarłego malarza Balthasara Steinmanna.

Inni śląscy artyści, tacy jak Ezechiel Paritius i Albrecht von Sebisch, również kolekcjonowali dzieła Rubensa, co świadczy o głębokim wpływie flamandzkiego mistrza na region.

Rubensowskie inspiracje na nowej wystawie we Wrocławiu

Wystawa prezentuje około 200 prac, w tym po raz pierwszy w Polsce rysunki Michaela Willmanna, brukselską tapiserię z ok. 1650 roku oraz grafiki Rubensa z dawnych wrocławskich zbiorów. Specjalnie na tę okazję wypożyczono obrazy Rubensa oraz dzieła z jego warsztatu z polskich i zagranicznych kolekcji.

Podczas przygotowań do wystawy dokonano nowych odkryć. W trakcie konserwacji obrazu „Wizja św. Alojzego” z kościoła św. Anny w Gliwicach-Łabędach odkryto sygnaturę P.H. Francka, artysty wywodzącego się z warsztatu Rubensa. Muzeum Narodowe we Wrocławiu wzbogaciło również swoją kolekcję o matryce graficzne do rycin „Staruszki ze świecą i młodzieńcem” oraz „Koronacji św. Katarzyny”, własnoręcznie wykonane przez Rubensa.

Zagmatwane losy rubensowskiej sztuki na Śląsku

Wystawa zwraca uwagę na skomplikowane losy dawnych kolekcji śląskich. Przykładem jest pałac w Brzezince koło Oleśnicy, niegdyś siedziba rodziny von Kospoth, właścicieli imponującej kolekcji dzieł sztuki. Obraz Rubensa „Święta Rodzina z gołębicą”, pochodzący z tej kolekcji, obecnie znajduje się w Los Angeles County Museum of Art.

Największe dzieło z Brzezinki – barokowy plafon „Apollo jako przewodnik muzykujących Muz” autorstwa Johanna Franza de Backera – po wojnie trafiło do Muzeum Narodowego we Wrocławiu i wkrótce zostanie poddane konserwacji.

Wystawa „Rubens na Śląsku” potrwa do 30 listopada 2025 roku. Jej kuratorami są dr hab. Piotr Oszczanowski oraz dr Aurelia Zduńczyk.