Naukowcy odtworzyli chleb sprzed 5 tysięcy lat! Jest jedno miejsce na Ziemi, gdzie możesz go spróbować

W sercu Anatolii, na stanowisku archeologicznym Küllüoba, odkryto zwęglony bochenek chleba sprzed 5 tysięcy lat. Dziś, dzięki współpracy archeologów i piekarzy, pradawny chleb wraca na stoły.

Archeolodzy i piekarze w Turcji dokonali niezwykłego przedsięwzięcia: wspólnie odtworzyli chleb sprzed 5 tysięcy lat, którego zwęglony bochenek został odkryty w 2024 roku na stanowisku archeologicznym Küllüoba.

Projekt nie tylko przywraca do życia fragment kulinarnej przeszłości, ale także staje się impulsem do rozmowy o przyszłości rolnictwa – w szczególności o znaczeniu dawnych, odpornych na suszę odmian zbóż.

Podczas wykopalisk w Küllüoba, osadzie datowanej na około 3300 r. p.n.e., archeolodzy znaleźli niemal nienaruszony, spopielony bochenek chleba o średnicy 12 cm.

Tego typu znaleziska należą do rzadkości. Zwykle archeologom udaje się znaleźć jedynie okruchy żywności.

Po konsultacjach z zespołem badawczym, burmistrz miasta Eskişehir, Ayşe Ünlüce, zaproponowała odtworzenie starożytnego wypieku. Analizy wykazały, że chleb powstał z mąki z pszenicy płaskurki (emmer), nasion soczewicy oraz nieustalonej, fermentującej rośliny.

Ponieważ płaskurka od wieków nie jest uprawiana w Turcji, zastosowano pszenicę Kavilca – starożytną odmianę spokrewnioną z emmer. Połączenie jej z bulgurem i soczewicą pozwoliło uzyskać zbliżoną konsystencję i wartość odżywczą.

Turecka piekarnia sprzedaje pradawny chleb

Piekarnia Halk Ekmek w Eskişehir – działająca z ramienia miasta i oferująca przystępne cenowo pieczywo – rozpoczęła codzienną produkcję 300 bochenków "Küllüoba". Każdy waży 300 gramów i kosztuje 50 lir tureckich (ok. 6 złotych).

Pradawny chleb może zmienić przyszłość rolnictwa

Odtworzenie chleba to także element szerszego projektu związanego z przyszłością rolnictwa. Region Eskişehir, dawniej zasobny w wodę, dziś zmaga się z suszami.

Pszenica Kavilca, odporna na suszę i choroby, może odegrać kluczową rolę w transformacji rolnictwa. Miasto planuje wsparcie dla lokalnych rolników, którzy podejmą się jej uprawy.