Vandaag gaat 'Pátio da Saudade' in première, met Sara Matos in de hoofdrol. We spraken met de cast.

Het was in de zomer van vorig jaar dat de opnames plaatsvonden van 'O Pátio da Saudade', de nieuwste speelfilm van regisseur Leonel Vieira, die vanaf donderdag 14 augustus in de bioscoop verschijnt.

Sara Matos vertolkt de hoofdrol, zij speelt de rol van Vanessa. De actrice vertelde Notícias ao Minuto over de "enorme hitte" die heerste toen de film werd opgenomen, maar vergat daarbij ook het "plezier" dat de opnames met zich meebrachten.

Zoals de synopsis ons vertelt, "Vanessa (gespeeld door Sara Matos) is een televisie-actrice die het onverwachte nieuws krijgt van het overlijden van een verre tante uit Porto. Zij liet haar in haar testament een oud, vervallen theater na, een symbool van de gouden eeuw van Revista à Portuguesa.

Ondanks dat haar agent, Tozé Leal (gespeeld door José Pedro Vasconcelos), erop staat het gebouw te verkopen, voelt Vanessa zich diep verbonden met de herinnering aan het theater en besluit ze haar vrienden Joana (Ana Guiomar) en Ribeiro (Manuel Marques) bijeen te roepen om een voorstelling op te voeren die de oude glorie van het theater kan doen herleven. Haar ambitie stuit echter op weerstand van Armando (José Raposo), de eigenaar van een concurrerend theater, die er alles aan doet om haar droom te dwarsbomen.

Over haar ervaring met dit project zei Sara Matos: "Het was spectaculair." "Het was een heel luchtige, heel leuke shoot. Ik was omringd door komieken, acteurs die comedy spectaculair goed kunnen maken. Ik ben niet bepaald het personage dat mensen aan het lachen moet maken; ik ben de rode draad."

Het personage van Sara Matos, Vanessa, maakt deel uit van de cast van een sitcom die haar "zichtbaarheid, erkenning en financiële stabiliteit" geeft, maar "naar meer streeft". Dit komt doordat ze in de sitcom aan deze rol wordt gekoppeld als een "label".

Op de vraag van Notícias ao Minuto of dit in het echte leven ook gebeurt, antwoordde de actrice: "In mijn geval heb ik niet het gevoel dat het is gebeurd, omdat ik veel op alle drie de gebieden heb gewerkt. Maar de waarheid is dat het ook belangrijk is om te begrijpen dat we een personage hebben aan wie meerdere keren wordt gevraagd: 'Jij bent toch dat meisje in de gele bikini?'"

Wat wordt hier uiteindelijk geobjectiveerd? "Dat is het niet helemaal. De waarheid is dat Vanessa in een levensfase zit waarin dat het werk is dat ze tot nu toe heeft tentoongesteld, dus het is logisch dat mensen haar juist daarom herinneren. Als we het niet zo persoonlijk opvatten, is het logisch dat mensen vragen: 'Ben jij het meisje in de gele bikini?', omdat ze haar kennen. En hier begint haar verlangen om naar castings te gaan, audities te doen... Iets anders te doen.

We voelen ons allemaal zo in ons leven: we willen risico's nemen, we willen iets anders doen, en dat geldt voor alles: professioneel, romantisch, in moeder-kindrelaties. En dat is terecht, daar is alles prima mee, maar we mogen het werk dat we tot dan toe hebben gedaan niet vergeten. Het is ook belangrijk om een ruimte van rust te creëren en te begrijpen dat het niet zomaar is dat mensen vragen: 'Ik ken haar van de gele bikini.' Dat komt omdat haar structuur, haar leven, haar artistieke reis, sterk gebaseerd was op dat soort format. Als we er niet meteen samen in springen, is dat in dit geval terecht."

'O Pátio da Saudade', zegt Sara Matos, is een film "ideaal voor de zomer" en "voor het hele gezin". "Vooral nu, tijdens de feestdagen, wanneer we uren op het strand doorbrengen. Je kunt eens iets anders doen en naar de film gaan."

Naast deze film deelt Sara Matos mee dat ze binnenkort een serie in première ziet gaan op HBO, waarin ze zelf de hoofdrol speelt. Ze heeft echter geen verdere details vrijgegeven, behalve dat het een dramaserie is. Ze onthult ook dat ze meer projecten heeft die begin volgend jaar in première gaan.

José Raposo: "Het tijdschrift zal altijd een kritische stem blijven van wat er sociaal en politiek gebeurt in het land en de wereld"

José Raposo speelt Armando en de acteur is erg enthousiast over het feit dat de film revuetheater bevat, een genre waar hij een grote voorliefde voor heeft.

Onder de lof voor Leonel Vieira die, zo zegt hij, "een groot regisseur, regisseur van acteurs en iemand met een zeer uitgebreide kennis van de cinema is", vertelt José Raposo aan Notícias ao Minuto het verhaal waaruit dit 'O Pátio da Saudade' bestaat.

"Het heeft een beetje te maken met de teloorgang van de revue, in de zin dat het een decadente vorm van theater werd. De film laat zien hoe belangrijk het altijd is geweest voor de identiteit van de Portugezen: de Portugese revue. Er is altijd een revue in het Maria Vitoria Theater, maar er waren tijden dat er vier, vijf, zes theaters waren die Portugese revues opvoerden."

Hij gaat in op een specifieker punt over zijn personage, dat begint met een zekere afgunst maar eindigt met de eenheid van de artistieke klasse, en merkt op: "Het heeft hier veel mee te maken, wat steeds noodzakelijker wordt, dat mensen zich verenigen, dat ze niches, schelpen en kliekjes achter zich laten. Dat gebeurt vaak in de kunstwereld. Het heeft geen zin om nee te zeggen, want het is waar. Ik heb hier altijd tegen gevochten, ik behoor niet tot een van die niches of groepen. Ik heb altijd alles gedaan omdat ik acteur ben, wat ik wil is acteren."

"De revue wordt gezien als een genre dat geassocieerd wordt met het oude, fascistische regime. En dat is ongelooflijk stom en oneerlijk, want juist in het fascistische tijdperk was de revue de enige show waarin men, zelfs met censuur, kritiek kon leveren op het politieke regime – met grappen, met flarden, alles zat een beetje tussen de regels door, wat de schrijvers en acteurs motiveerde om creatiever te zijn en niet te direct in hun kritiek te zijn. Ze brachten hun opmerkingen heel subtiel. En het publiek pikte dat allemaal op, en daarom gingen ze zo graag naar de revue, omdat ze zichzelf daarin zagen," benadrukt José Raposo.

"Het feit dat we gelukkig een revolutie hadden en er vrijheid bestond, maakte het tijdschrift veel opener voor kritiek, dus het kon die niet verbergen. Veel mensen zeggen dat dat mede de reden was dat het tijdschrift achteruitging. Ik denk het niet, want er is geen grotere reden om alles wat er vandaag de dag gebeurt te bekritiseren. Zozeer zelfs dat ze bijvoorbeeld in cabaret veel politieke en maatschappelijke kritiek gebruiken. Het tijdschrift zal altijd een stem hebben als kritische stem voor wat er sociaal en politiek in het land en de wereld gebeurt", voegt de acteur eraan toe.

Hij benadrukt echter dat "het tijdschrift nooit is uitgestorven", vooral omdat er, zo benadrukt hij, verschillende projecten van dit theatergenre verspreid over het land zijn, maar meer "regionaal en amateuristisch".

"Het is grappig dat, hoewel het in Frankrijk is ontstaan, het een soort show is die zich heel goed heeft aangepast aan onze manier van leven, aan de Portugese manier van leven. We houden erg van grappen, van speelse humor. Speels, niet doorsnee," reflecteert hij.

De acteur maakt ook van de gelegenheid gebruik om een 'bericht' voor de regering achter te laten. Ik geloof dat revuetheater vroeg of laat een grote comeback zal maken, omdat het alles heeft wat het nodig heeft om een geweldige show te zijn. Het grote probleem in Portugal zijn de budgetten. Het is altijd geld; er is geen geld voor cultuur, er is geen geld. Revues zijn bovendien glamoureuze shows die investeringen vereisen. Maar ik ben het ermee eens dat ze als commercieel beschouwd moeten worden. Het is ongetwijfeld een commercieel genre, bedoeld voor het grote publiek, om geld te verdienen via de kassa, niet via subsidies. Subsidies, dat is een ander verhaal. Revues hebben nooit op subsidies vertrouwd. Ik denk echter dat, gezien de kwetsbare staat van dit theatergenre, de staat – gezien het belang ervan, juist omdat het een theater is dat zich nauw identificeert met onze cultuur – zou moeten doen wat de Spanjaarden deden: een Nationaal Zarzuela Gezelschap oprichten. Zarzuela heeft niet meer de macht die het een paar jaar geleden had, zoals de revue hier had, en zij hebben het Nationaal Gezelschap opgericht. Waarom geen Nationaal Portugees Revue Gezelschap? Het zou volkomen logisch zijn.

Verder herinnerde de acteur zich: "Raul Solnado richtte een groep op waarmee we naar de Assemblee gingen om met politici te praten om te kijken of we een nationaal Portugees revuegezelschap konden oprichten. Dat was volkomen logisch, maar de politici hier interesseert het geen moer. Zelfs niet om cultuur, laat staan om een specifiek genre. Het is helaas erg ingewikkeld."

Ana Guiomar: "Ik zou veel meer cinema willen maken dan ik nu doe"

In gesprek met Notícias ao Minuto gaat Ana Guiomar dieper in op een van de kernpunten van de film, namelijk de zoektocht naar 'erudiete' projecten van acteurs, die een brug slaan naar de realiteit buiten de camera's.

"We zijn altijd op zoek naar projecten, soms, die eruditer zijn of die ons meer valideren, en hier is dat gevoel. Dat gevoel en die gretigheid, die zoektocht naar intellect is erg interessant, tenminste voor mij als actrice, en het heeft me er veel over laten nadenken."

Gevraagd naar de veelbesproken labels die sommige acteurs soms 'associeren', bekent de actrice: "Ik zou graag veel meer films willen maken dan ik nu doe. Ik zou graag veel meer series willen maken dan ik nu doe. Ik heb nu ook een connectie met TVI, dus ik kan uiteraard niet voor andere zenders werken."

"Wat ik voel, is een groot zelfvertrouwen als je met mensen begint te werken. Als ik regisseur was en A, B of C zou kiezen, en die mensen zouden me niet in de steek laten, zou ik met ze blijven werken. Ik heb elf jaar in hetzelfde theater gezeten, en ik denk dat dat veel te maken heeft met zelfvertrouwen," legt ze uit.

Voor Ana Guiomar werd 'O Pátio da Saudade' gefilmd nadat ze TVI's 'Festa é Festa' had afgerond. "Het was vermoeiend, het was geen lange film – het duurde wel anderhalve maand of twee. Het was erg leuk."

"De sets zijn prachtig, de fotografie is spectaculair, het script is luchtig, de cast is geweldig omdat we elkaar allemaal goed kenden en veel respect voor elkaar hadden, en uiteindelijk konden we onze personages spelen en iets opbouwen. Het was echt cool. Leonel filmt erg goed, hij weet precies wat hij wil en hij regisseert de acteurs precies zoals hij dat wil...", voegt hij eraan toe.

Wat betreft projecten: de actrice is bezig met de opnames van een nieuwe soapserie met TVI, maar "kan daar nog niets over zeggen". Dit jaar zal ze zich op die soapserie concentreren, aangezien ze opnames heeft gepland tot december – een "zeer vermoeiende periode". Toch hoopt ze nog steeds terug te keren naar het podium, maar pas volgend jaar.

Gilmário Vemba: "Ik bereik dingen die ik niet had verwacht. En deze film getuigt daar ook van."

Momenteel meer gefocust op zijn carrière als cabaretier, is Gilmário Vemba "erg blij" met de "kans" die Leonel Vieira hem gaf door zich aan te sluiten bij de cast van 'O Pátio da Saudade'.

"Normaal gesproken belanden degenen onder ons die van het theater komen en dan de komedie ingaan, in dat hokje", merkt hij op, eraan toevoegend dat dit ook "een thema van de film is, van de acteurs die in een hokje worden gestopt". Maar hier slaagde hij erin een "'normaal' personage" te spelen, waarbij hij komiek Gilmário Vemba buiten beschouwing liet.

Deel uitmaken van een panel met bekende acteurs, waarvan sommigen uit de 'oude garde', was een van de hoogtepunten voor Gilmário Vemba. "Ik herinner me nog dat ik Alexandre Lencastre zag en ik kon niet geloven dat ik naast haar zou spelen. Ze is een icoon, een referentie," herinnert hij zich wanneer hij de opnames van de film bespreekt, en vergeet daarbij ook andere grote namen zoals José Raposo (en anderen) niet.

"Veel van hen maken deel uit van mijn comedygeschiedenis, mensen die meededen aan 'Os Malucos do Riso', mensen die meededen aan 'Levanta-te e Ri', mensen die meededen aan series en soapseries die ik in Angola heb gezien... Het is echt spectaculair om met deze mensen het scherm te kunnen delen."

Maar dit was niet Gilmário Vemba's eerste filmervaring, want zijn debuut vond plaats in Angola, zijn geboorteland, met de film 'A Dívida'.

"Dat gebeurde tijdens de pandemie. Ik kwam samen met een paar vrienden en een Mozambikaanse regisseur en we maakten een film genaamd 'The Debt'. Het is een compleet ander project, met een laag budget, maar het is leuk. Zelfs onder die omstandigheden waren we nog steeds een kassucces in Angola," zegt hij.

Over de zevende kunst in zijn thuisland vertelt hij: "We hebben cinema al een tijdje min of meer gedemocratiseerd, maar toch is het nog niet overal in het land beschikbaar. Zelfs in Luanda is het voor veel mensen nog steeds moeilijk om toegang te krijgen tot de bioscoop."

Portugal is waar hij succes heeft gevonden en een solide carrière heeft opgebouwd. "Portugal heeft me positief verrast. Ik had niet verwacht dit in zo'n korte tijd te bereiken. Ik viel precies op het juiste moment op de juiste plek, en het pakte spectaculair uit. In zeer korte tijd werd ik een geliefd figuur voor veel Portugezen die mijn shows bezoeken. Ik voel de genegenheid van de mensen die het leuk vinden om mij in hun projecten te hebben.

Ik bereik dingen die ik niet had verwacht. En deze film is daar ook een bewijs van: in de bioscoop, met een line-up vol ongelooflijke figuren uit de film- en theaterwereld. Dankjewel daarvoor, Portugal.

José Pedro Vasconcelos: "Het is een film over komieken, gemaakt door komieken, en het zou een heel gelukkige gok kunnen zijn"

De cast, met vele acteurs, bevat ook José Pedro Vasconcelos, die ook met Notícias ao Minuto sprak, aangezien dit zijn terugkeer naar de film is, en opnieuw met Leonel Vieira. Het is de moeite waard om te onthouden dat hij ook te zien was in 'O Pátio das Cantigas' uit 2015.

Over 'O Pátio da Saudade' zegt hij dat het een "heel interessant project is omdat het over acteurs, theater en televisie gaat..."

"Het is een analoog comedyproject in de zin dat het populair is, het gaat over tijdschriften, en in een tijd waarin alles zo snel en onmiddellijk gaat, mis ik het om cabaretiers te zien. Het is een film over cabaretiers, gemaakt door cabaretiers, en het zou een zeer succesvolle onderneming kunnen worden," prijst hij.

Naast deze film, die vandaag, 14 augustus, in première gaat in de Portugese bioscopen, zal José Pedro Vasconcelos in september terugkeren met het toneelstuk "Escolhas" in het Villaret Theater in Lissabon, dat vervolgens naar Porto reist en op de planken staat in het Sá da Bandeira Theater. Hij kondigde ook aan dat het tweede seizoen van het RTP-programma "Alguém Tem de o Fazer" binnenkort in première gaat.

Op de vraag of hij zowel acteer- als presentatieprojecten heeft, antwoordt José Pedro Vasconcelos: "Voor mij is er geen andere manier om dit te doen."

"Ik begon op mijn vijftiende met professioneel theater, maar ik wilde altijd nog veel meer doen. Die wilskracht, die drive, ben ik nooit kwijtgeraakt. Dat is wat me drijft. En dat helpt me enorm als acteur. Hoe meer levens je leeft, hoe beter je uiteindelijk je werk kunt doen. Acteurs zoals ik die weinig werken, zijn, als ze al werken, heel gelukkig. Dus het feit dat deze film in première gaat, maakt me heel blij," besluit hij.

Lees ook: "Deze film is een parabel over de identiteit van ons land en het spektakel"