Kunstmatige intelligentie: hoe je waarheid van onwaarheid kunt onderscheiden in muziek, theater en film

Umberto Eco zei dat het vertellen van verhalen en ernaar luisteren een biologische menselijke behoefte was. De vermenigvuldiging van talen, afgezien van schrijven, heeft die eigenschap niet aangetast. Maar in een scenario waarin generatieve AI de taak krijgt om scripts, monologen, animaties, verhalen en liedjes te creëren, is het de moeite waard om te kijken wat er gebeurt in theater, film en muziek. Macarena García Lenzi , auteur van onder andere La paciencia (fatídica teatral) (Het Geduld ( Fatidisch Theatraal) – op zaterdag te zien in El Camarín de las Musas – zegt: "Voor mijn werk als toneelschrijver vind ik de vragen die ik nuttig vind, liggen in onderzoek, in taalregisters, idiomen, uitdrukkingsvormen per periode, regio, sociale klasse, leeftijdscategorie en beroep."

Als het om storytelling gaat, verandert de beoordeling. "Wat storytelling betreft, hoewel ik ongelooflijk verrast ben door het niveau van sarcasme dat het bereikt, althans in deze nog steeds precaire fase van AI, blijft het vervallen in voorspelbare clichés, waardoor het me geen geweldige resultaten oplevert. Hetzelfde geldt voor dialoog; te veel clichés, maar weinig uniekheid," zegt hij.

Natuurlijk zijn er al langdurige theaterexperimenten met AI geweest. SH4DOW , dat in 2023 in Madrid in première ging, is er daar één van, en de "hoofdrolspeler" van het stuk is een creatie gebaseerd op die technologie. Op lokaal niveau ging vorig jaar Signos in première in Rosario , waarvan de dramaturgie was afgeleid van een computerprogramma.

130 jaar na de eerste filmvoorstellingen is de proliferatie van digitale creaties een teken van de tijd. Ramiro San Honorio, academisch directeur audiovisuele media en voorzitter van de Argentores New Technologies Advisory Committee , legt de meest voorkomende toepassingen van AI in de zevende kunst uit: "De meest voorkomende toepassingen zijn video-nabewerking, visuele effecten en editing. En binnen de postproductie werkt AI zijn magie uit op het gebied van geluid: van het wissen van ruis tot het bewerken van stemmen."

In The Brutalist gebruikten de filmmakers AI om de Hongaarse dialogen van Adrien Brody en Felicity Jones te retoucheren. Regisseur Brady Corbet erkende dat hij de technologie gebruikte om de laatste scènes van de film te genereren. Realistische locaties kunnen worden gecreëerd zonder dat de crew of acteurs er ooit een voet hebben gezet.

"Op acteerniveau gaat er veel verloren als de acteur zich niet in die omgeving bevindt; filmen is een proces van interactie en improvisatie", zegt San Honorio. Hij wijst op iets dat steeds vaker voorkomt: het is verwarrend om te begrijpen wat er met AI gemaakt wordt en wat niet. Wat series betreft, zijn er enkele waarvan de scripts met behulp van deze technologieën zijn gemaakt, tot grote vreugde van de eigenaren van productiebedrijven, die bespaarden op de kosten van scenarioschrijvers. Voorbeelden hiervan zijn Artificial en Next-Gen, evenals de korte film SunSpring.

AI-tools kunnen je in staat stellen om geluiden uit een nummer te "filteren" en ze om te zetten in een ander nummer. Of om nieuwe geluiden te genereren en te combineren, zodat deze alchemie resulteert in een nieuw nummer. Ze maken het ook mogelijk om de stem van een artiest te gebruiken om een totaal ander genre te interpreteren... Daniel Melero is een van de eerste techno-dynamo's in Argentinië. Sterker nog, afgezien van zijn rol in Los Encargados , heet een van zijn albums zelfs zo, Tecno (2000). Hij is echter verre van een fetisj voor AI. "Het is een tool. Wat mensen bang maakt, is dat AI leert, en ik denk dat dat klopt. Het heeft geleerd om instrumenten te extraheren en ze vervolgens te resamplen of te gebruiken als basis voor een nieuw nummer. Deze apparaten zijn zo open dat ze de menselijke middelmatigheid leren. Ze bewegen zich naar een kleinste gemene deler. AI mist het karakter om intelligent te zijn; het produceert bijna voor de hand liggende antwoorden. Het is een database die zichzelf herhaalt," zegt hij in een telefoongesprek.

Als deze producten ingrijpen in het muzikale proces, kunnen ze dat ook op tekstueel niveau doen. Tegenwoordig is het gemakkelijk om het schrijven van songteksten aan AI te delegeren. Melero benadrukt in dit verband: " Chatpoëzie is nuttig voor mij. Ik ben geïnteresseerd in het tegenovergestelde, om erachter te komen wat ik niet zou willen zeggen."

Een vraag is of het afstoten van het vermogen om verhalen te vertellen en het vertrouwen op AI daarvoor die menselijke eigenschap niet aantast, net zoals het vermogen om te navigeren zonder gps is verwaterd. Hoewel het mogelijke gebruik inhoudt dat het de menselijke schepper helpt, is het werkelijke, en vaak onuitgesproken, gebruik vaak juist om het hele werk te genereren.

De Spaanse psychoanalyticus Lola López Mondéjar schreef Without Story: Atrophy of Narrative Capacity and Loss of Subjectivity . "Het gebruik van AI en grote taalmodellen leidt tot een verlies van cognitieve capaciteiten, het vermogen om te synthetiseren, de woordenschat en het vermogen om te denken en te vertellen. Door de uitwerking van teksten of de creatie van artistieke producten aan AI te delegeren, atrofiëren onze eigen creatieve verbeelding en kritisch denken. AI kan synthetiseren, maar niet innoveren, aangezien de bronnen ervan de teksten en culturele artefacten zijn die we al gecreëerd hebben. Daardoor is AI onderhevig aan de vooroordelen en vooroordelen die het meest voorkomen in diezelfde teksten, zonder het vermogen om te onderscheiden en te verwerpen", stelt ze.

Sint Honorius beweert op zijn beurt: "AI zal ons enorm veel vreugde brengen in de geneeskunde en andere wetenschappelijke gebieden, maar ik weet niet of dit hulpmiddel nodig was in de kunst, die hand in hand gaat met de menselijke ziel." Dit verhaal is nog maar net begonnen en het lijkt erop dat machines iets, of zelfs veel, te zeggen hebben.