Czym jest nomofobia dziecięca?

W czasach, gdy telefony komórkowe wydają się przedłużeniem ciała, dziecięca nomofobia stała się przedmiotem zainteresowania specjalistów zdrowia psychicznego . Twierdzą oni, że jej rozpoznanie to pierwszy krok w kierunku świadomego wsparcia, które pozwoli na zrównoważenie relacji pomiędzy dzieciństwem a technologią.

Termin nomofobia pochodzi od angielskiego zwrotu „no mobile phone phobia” (fobia braku telefonu komórkowego). Opisuje ona nadmierny lęk przed brakiem telefonu komórkowego. Chociaż wcześniej kojarzono ją z osobami dorosłymi i nastolatkami, obecnie zaczyna pojawiać się u coraz młodszych osób.

Sygnałami ostrzegawczymi u dzieci są: nietolerancja czasu bez ekranu, niepokój, gdy telefon jest wyłączony, lub przerywanie snu w celu poszukiwania telefonu w środku nocy. Inne dzieci wykazują drażliwość, gdy nie ma sygnału lub baterii, lub uporczywie pytają, gdzie jest ich urządzenie.

„Stymulacja wizualna i słuchowa, jaką dzieci otrzymują za pośrednictwem telefonów komórkowych, bezpośrednio oddziałuje na ich mózgi, gdyż są to szybkie bodźce, których nie potrafią zrozumieć, przetworzyć ani odpowiednio zapamiętać ze względu na swoją niedojrzałość” – wyjaśnia Anayeli Pérez , psycholog kliniczny i specjalistka w dziedzinie neuropsychologii.

„To poszukiwanie natychmiastowej gratyfikacji wiąże się z wytwarzaniem dopaminy , substancji, która daje nam szczęście, a korzystanie z telefonu komórkowego zwiększa jej produkcję, wywołując efekt placebo ; w przeciwieństwie do sytuacji, gdy nie korzystamy z telefonu komórkowego, zachowania i postępowanie ulegają zmianie ze względu na brak natychmiastowej gratyfikacji ” – dodaje.

To uczucie niepokoju, gdy nie masz telefonu pod ręką, wykracza poza zwykłą chęć grania w gry czy oglądania filmów. Według specjalistów może ono prowadzić do zaburzeń lękowych , deficytu uwagi, problemów behawioralnych, izolacji społecznej i słabych wyników w nauce .

Do najczęstszych konsekwencji zalicza się :

• Lęk i intensywne reakcje emocjonalne : nawet nie okazując tego otwarcie, dziecko może odczuwać niepokój lub lęk przed „pominięciem czegoś” – zjawisko to znane jest jako FOMO (lęk przed pominięciem).
• Trudności z koncentracją: uwaga jest rozproszona pomiędzy rzeczywistym otoczeniem a oczekiwaniem na ewentualne powiadomienie.
• Izolacja społeczna: więź twarzą w twarz słabnie, ustępując miejsca „ życiu równoległemu ” w środowisku cyfrowym .
• Zewnętrzna ocena: niektóre dzieci zaczynają definiować swoją osobistą wartość na podstawie widoczności i akceptacji, jaką uzyskują w Internecie.
• Powiązane uzależnienia: kompulsywne korzystanie z telefonu komórkowego może otworzyć drzwi innym uzależnieniom emocjonalnym lub behawioralnym .

Raport UNESCO ostrzega, że ​​w czasie pandemii czas spędzany przed ekranem wydłużył się średnio o 50 minut dziennie wśród dzieci w wieku od 3 do 8 lat. Według Péreza, ta przedłużająca się ekspozycja „powoduje, że dzieci porównują się z tym, co widzą w mediach społecznościowych, co wpływa na ich poczucie własnej wartości i odcina je od samych siebie”.

https://resources.diariolibre.com/images/2025/10/31/uso-celular-nino-ed75c1cb.jpg

Kontrola rodzicielska nie polega na zakazywaniu, lecz na edukacji i zapewnianiu celowego przewodnictwa . Telefony komórkowe nie powinny być postrzegane jako pudełka z niekończącą się rozrywką, lecz jako narzędzia wymagające przewodnictwa, granic i pozytywnych wzorców do naśladowania.

Oto kilka strategii zalecanych przez specjalistów, które mają pomóc w prawidłowym ich stosowaniu :

• Wczesne wykrywanie: obserwacja reakcji i zmian emocjonalnych pomaga zidentyfikować niewidoczne oznaki uzależnienia .
• Edukacja cyfrowa: nauczanie dzieci celu i zagrożeń związanych z korzystaniem z telefonów komórkowych, dostosowane do ich wieku.
• Zachęcaj do interakcji społecznych : promuj gry, aktywności na świeżym powietrzu i spędzanie czasu z rodziną bez ekranów.
• Wsparcie profesjonalne: jeśli doświadczasz utrzymujących się objawów lęku lub wyobcowania , zwróć się o pomoc psychologiczną.
• Szkolenie dla rodziców: nauka o nomofobii u dzieci i modelowanie odpowiedzialnego korzystania z technologii w domu.

Kompleksowe podejście do dzieci wymaga silnego zaangażowania ze strony nas, dorosłych. Czujność nad ich rozwojem we wczesnym dzieciństwie w kontekście technologii i reagowanie na wszelkie nieprawidłowości jest częścią wychowania dzieci z myślą o ich rozwoju psychologicznym i społecznym.

„Chodzi o to, aby być cierpliwym i towarzyszyć im w coraz bardziej cyfrowej rzeczywistości” – podsumowuje psycholog Pérez.

TEMATY -