EU-wetgevers stemmen om luchtvaartmaatschappijen te verbieden kosten in rekening te brengen voor handbagage

Passagiers die binnen Europa reizen, mogen één persoonlijk item, zoals een handtas, rugzak of laptop, en één kleine handbagagekoffer meenemen aan boord, zonder dat ze daarvoor extra kosten hoeven te betalen. Dat besloten leden van de transportcommissie van het Europees Parlement dinsdag.

Met dit standpunt wordt beoogd een uitspraak van het Europees Hof van Justitie uit 2014 onder te brengen in het EU-recht. Daarin werd namelijk bepaald dat ‘het meenemen van handbagage niet aan een prijstoeslag onderworpen mag worden, mits deze voldoet aan redelijke eisen wat betreft gewicht en afmetingen en voldoet aan de toepasselijke veiligheidseisen’.

Momenteel mogen veel budgetmaatschappijen slechts één klein item gratis meenemen aan boord en rekenen ze extra kosten voor overige handbagage. De regels verschillen per luchtvaartmaatschappij en per land.

De stemming van dinsdag lijkt goed nieuws te zijn voor de passagiers, maar is nog niet definitief.

De wijziging moet nog door alle Europarlementariërs in het volledige Parlement worden goedgekeurd en moet door de Europese regeringen in de Raad van de EU worden goedgekeurd.

Luchtvaartmaatschappijen zijn tegen de maatregel

Vorig jaar legde het Spaanse Ministerie van Sociale Rechten en Consumptie vijf luchtvaartmaatschappijen een boete van € 179 miljoen op voor dergelijke praktijken, naar aanleiding van een klacht van de Spaanse consumentenorganisatie OCU (Organización de Consumidores y Usuarios).

Consumentenorganisaties hebben ook een klacht ingediend bij de Europese Commissie. Volgens hen beschouwt het hooggerechtshof van de EU handbagage als ‘een essentieel onderdeel van het passagiersvervoer’, aldus de Europese consumentenorganisatie BEUC.

Maar luchtvaartmaatschappijen veroordeelden de stemming van dinsdag als een beperking van de ‘keuze van de consument’ die zal resulteren in ‘hogere kosten voor miljoenen passagiers die geen extra trolley nodig hebben of gebruiken’.

Airlines for Europe (A4E), de groep die de grote luchtvaartmaatschappijen op EU-niveau vertegenwoordigt, zei dat "licht reizen de keuze is voor honderden miljoenen Europese passagiers".

In Spanje hadden bijvoorbeeld meer dan 50 miljoen passagiers vorig jaar "geen extra stuk handbagage nodig en konden ze ervoor kiezen om dit niet in hun ticketprijs op te nemen", aldus A4E.

A4E-directeur Ourania Georgoutsakou zei: "Wat is de volgende stap? Verplichte popcorn en drankjes als onderdeel van je bioscoopkaartje? Het Europees Parlement moet reizigers laten beslissen welke diensten ze willen, waarvoor ze betalen en, belangrijker nog, welke diensten ze niet willen."

De maatregel geldt voor alle vluchten die vertrekken of aankomen binnen de 27 landen van de Europese Unie.

Kinderen moeten naast de begeleidende passagiers zitten

De voorgestelde wijziging van de tarieven voor handbagage maakte deel uit van een pakket wijzigingen van de passagiersrechten die reizen per vliegtuig, trein, zee, bus en binnenwateren, dat de Europese Commissie in 2033 voorstelde.

De commissie stemde er ook mee in dat kinderen jonger dan 12 jaar gratis naast hun begeleider mogen zitten.

Mensen die passagiers met beperkte mobiliteit begeleiden, zouden ook gratis met hen moeten kunnen reizen. Ook zouden passagiers met beperkte mobiliteit recht moeten hebben op compensatie bij verlies of schade aan hun uitrusting of bij letsel van hulphonden, aldus de Europarlementariërs.

Het Italiaanse Europarlementslid Matteo Ricci, die verantwoordelijk is voor het dossier, zei dat de nieuwe regels erop gericht zijn "alle passagiers te beschermen, met speciale aandacht voor personen met een handicap en beperkte mobiliteit" en de definitie van gratis handbagage "tot een maximale grootte van 100 cm" te verduidelijken.

Regels voor tussenpersonen

De nieuwe regels zijn er ook op gericht om de rol van tussenpersonen, zoals ticketverkopers of reisbureaus, te verduidelijken bij het vergoeden van vliegtuigpassagiers bij annuleringen, vertragingen of instapweigering.

Volgens de transportcommissie van het parlement moeten deze bedrijven passagiers bij het boeken informeren over de volledige kosten van het vliegticket, bemiddelings- of servicekosten en het terugbetalingsproces.

Dit zou niet langer dan 14 dagen in beslag moeten nemen. Indien de deadline verstrijkt, dient de luchtvaartmaatschappij de terugbetaling binnen 7 dagen te verwerken.

Multimodale reis

In een aparte stemming steunden de Europarlementariërs ook het voorstel om compensatie in te voeren voor verstoringen in reizen waarbij ten minste twee vervoerswijzen betrokken zijn, bijvoorbeeld vliegtuig en bus of trein, veerboot en vliegtuig.

Als een klant een enkel contract afsluit voor meerdere vervoerswijzen bij één aanbieder en een gemiste aansluiting resulteert in een vertraging van 60 minuten of meer, dan moeten maaltijden, versnaperingen en een hotelovernachting gratis aan de passagier worden aangeboden.

“Het wisselen van vervoermiddel mag niet betekenen dat je de bescherming tegen gemiste aansluitingen en assistentie verliest”, aldus Europarlementariërs.

"Onze voorstellen zijn bedoeld om het vertrouwen van reizigers te versterken en bedrijven aan te moedigen om aantrekkelijkere multimodale aanbiedingen te ontwikkelen", aldus het Duitse Europarlementslid Jens Gieseke, die de leiding heeft over dit onderdeel.

Vraag over compensatie

Tegelijkertijd bespreken het Europees Parlement en de Raad een herziening van de compensatieregels bij vertragingen of annuleringen van vluchten.

Dinsdag stemden de Europarlementariërs ook in met een gemeenschappelijk formulier voor vergoeding in geval van verstoring van de reis. Luchtvaartmaatschappijen moeten passagiers het vooraf ingevulde formulier binnen 48 uur na het probleem toesturen - of "alternatieve automatische communicatiekanalen activeren".

Ook werd er gestemd over een duidelijke lijst van buitengewone omstandigheden, zoals natuurrampen of oorlog, waaronder luchtvaartmaatschappijen geen compensatie hoeven te betalen.