Zeigarnik-effect: Misschien is dat de reden dat je je soms meer gebroken voelt dan nodig is

De meeste mensen kunnen prima omgaan met vermoeidheid en gebrek aan energie na een inspannende, stressvolle periode – ze hebben immers onder grote druk gestaan, misschien iets bereikt, of in ieder geval veel gekregen. Als we ons echter uitgeput voelen, ook al verloopt onze dagelijkse routine grotendeels soepel en stoort ons, afgezien van de gebruikelijke zorgen en taken, niets bijzonders, kan dat moeilijk te accepteren en te begrijpen zijn. In sommige gevallen kan het nuttig zijn om je bewust te zijn van het Zeigarnik-effect .

Waarom dingen die we niet doen ons energie kunnen kosten

Het effect is vernoemd naar de Russische psycholoog Blyuma Zeigarnik, die een van de eersten was die het wetenschappelijk bestudeerde en beschreef. De eerste observatie, die herhaaldelijk wordt aangehaald in verband met het Zeigarnik-effect, is dat restaurantpersoneel details van onbetaalde bestellingen beter lijkt te onthouden dan details van bestellingen die al geïnd en verwerkt zijn. Het punt is: we besteden meer aandacht aan onafgemaakte taken dan aan voltooide. Ze houden onze gedachten meer bezig en onze hersenen investeren er meer energie in.

Enerzijds kunnen we dit gebruiken om dingen te onthouden of spannende verhalen te vertellen – sleutelwoorden voor cliffhangers. Anderzijds kan het Zeigarnik-effect ons uitputten als we veel onopgeloste problemen met ons meedragen. Vooral als we ze niet zomaar kunnen oplossen en afsluiten. Dat dit ons overkomt, is allesbehalve onwaarschijnlijk in het huidige tijdperk van drukke, veelzijdige levens, met de gelijktijdigheid en snelheid van impulsen, stimuli en eisen die door diverse technologieën worden gecreëerd.

Of het nu gaat om een ​​onbeantwoord berichtje, een datum die nog niet helemaal vaststaat, of de vraag wanneer en waar we op vakantie gaan, alle mogelijkheden die onze huidige wereld ons biedt, kunnen ons soms energie kosten zonder dat we het merken. Voor de meeste mensen gaan deze gepaard met serieuzere onopgeloste problemen, zoals een hogere energierekening, een progressieve ziekte van een familielid of een conflict in een intieme relatie.

In twee zinnen: we begrijpen dat veel doen ons energie kost. Maar het Zeigarnik-effect verklaart dat dingen die we niet doen ons net zo kunnen uitputten.

Ben je op zoek naar routines die je helpen ontspannen? Wil je eindelijk eens goed slapen? Leer hoe je rustig om kunt gaan met stressvolle periodes.

Ontdek nu

Wat helpt? 3 nuttige strategieën

Eén actie die voortvloeit uit het Zeigarnik-effect is duidelijk: als we niet willen dat een taak ons ​​energie kost, kunnen we die het beste gewoon doen. Dit is echter meestal niet zo eenvoudig of ligt niet volledig in onze handen. De volgende strategieën kunnen in al deze gevallen helpen om het Zeigarnik-effect op zijn minst te verzachten.

Prioriteren en verwijderen

Sommige mensen vinden het nuttig om to-dolijstjes bij te houden om de problemen die hen bezighouden uit hun gedachten te bannen. Anderen merken dat hun openstaande taken in hun gedachten blijven hangen, zelfs nadat ze zijn opgeschreven. In een artikel voor "Psychology Today" raadt psycholoog Corey Wilks deze mensen aan om radicaal te prioriteren en niet meer dan drie dingen te selecteren waarvoor ze een oplossing willen en moeten vinden. Welke drie open vragen zijn het belangrijkst om op te lossen om zo dicht mogelijk bij hun eigen waarden en idealen te leven? Eenmaal geïdentificeerd, zijn dit de enige items die op de to-dolijst thuishoren. Voor al het andere maakt het uiteindelijk niet uit, of in ieder geval is het niet zo erg, of ze zich vanzelf oplossen of later weer opduiken en onze aandacht opeisen.

Oefen uitstelgedrag

Als mensen voelen we de behoefte om onze toekomst vorm te geven en helder te zijn over wat er gebeurt. Sommige van onze dagelijkse onopgeloste problemen die onze mentale energie wegzuigen, kunnen verband houden met deze behoefte – bijvoorbeeld de tijd, de ontmoetingsplek of het verloop van een afspraak. Of de naderende organisatie van professionele zorg voor onze moeder. Hoeveel dergelijke dingen ons echter bezighouden, is een kwestie van persoonlijkheid, of beter gezegd een kwestie van houding en gewoonte. Sommige mensen hebben een fundamentele neiging om dingen uit te stellen – en er niet mee aan de slag te gaan – totdat het absoluut noodzakelijk is. Anderen worden nerveus als ze naast plan A en B geen plan C en D klaar hebben liggen. Beide benaderingen hebben voor- en nadelen – beide kunnen, in ieder geval tot op zekere hoogte, worden afgetraind en omgeschoold als de betrokkenen vinden dat de nadelen van hun aanpak opwegen tegen de voordelen.

Mensen die lijden aan het Zeigarnik-effect kunnen bijvoorbeeld proberen om bewust kwesties die betrekking hebben op de toekomst, maar die hun energie nu al aan hun toekomstige zelf onttrekken, toe te wijzen. Zo plaatsen ze zichzelf onder de verantwoordelijkheid van de versie van zichzelf die er over drie dagen, zes maanden of wanneer dan ook zal zijn. Soms kunnen theoretisch-rationele overwegingen ook helpen om de drang om de toekomst te organiseren te verminderen en de houding van "ik steek de brug wel over als ik er ben" te cultiveren: bijvoorbeeld het idee dat een probleem zichzelf kan oplossen zonder onze inspanning, of het idee dat de meeste factoren niet te voorzien zijn.

Zoals gezegd levert uitstellen tot het laatste moment niet alleen voordelen op. Maar het kan zelden kwaad om op zijn minst een idee te hebben hoe je het kunt aanpakken.

Routines

Als we terugkerende, open thema's in ons dagelijks leven herkennen die ons bezighouden en onze energie wegzuigen, kan het nuttig zijn om onze routines te heroverwegen en aan te passen. Als we ons bijvoorbeeld om de dag om twaalf uur afvragen wat we willen koken of eten en waar we onderweg naar huis boodschappen gaan doen, kunnen we overwegen om nieuwe rituelen te creëren - Taco Tuesday en Catholic Fish Friday of zoiets. Of onze concentratie neemt elke middag om 15.00 uur af, omdat we ons dan herinneren dat we nog zes e-mails moeten beantwoorden: misschien zou een permanente blokkering van e-mailantwoorden ons goed doen. Natuurlijk zijn routines enerzijds onaangenaam, beperkend en benauwend - vooral te veel en die we bang zijn te doorbreken. Maar hun grote voordeel is dat ze ons ontlasten en veel capaciteit vrijmaken. Vooral de capaciteit die anders zou worden opgeslokt door het Zeigarnik-effect.

sus Brigitte

#Onderwerpen